Białoruska historia teatralna liczy nie jedno stulecie. Białoruski teatr zawodowy rozwijał się poprzez starożytne obrzędy ludowe, twórczość wędrownych grajków i nadwornych trup białoruskich magnatów oraz działalność amatorskich zespołów na przełomie XIX–XX wieku. Jaskrawą stroną w historii ludowej sztuki teatralnej jest białoruska betlejka. Jest to kukiełkowy teatrzyk bożonarodzeniowy wprowadzony na terytorium Białorusi przez Zakon Franciszkanów. W teatrzyku główne role grają anioł, diabeł oraz Herod, a przestrzeń dzieli się na trzy części: piekło, ziemię i niebo. Obecnie tę tradycję wspiera wiele teatrów lalek w republice, praktycznie we wszystkich kościołach na Boże Narodzenie można zobaczyć przedstawienie - betlejkę.

Jeszcze w czasach Wielkiego Księstwa Litewskiego Białoruś była naprawdę teatralnym krajem. Każdy białoruski magnat pragnął stworzyć swój teatr, dlatego w tym celu w pałacach dostosowywano lub specjalnie budowano pomieszczenia dla przedstawień. Sale teatralne były u hrabiów Tyszkiewiczów w Pleszczenicach i Świsłoczy, J. Chreptowicza – w Szczorsach, u księcia Lubomirskiego – w Dubrownie czy u hrabiego Z.G. Czernyszowa – w Czeczersku i Mohylowie.

Tradycje białoruskiej sztuki teatralnej są również widoczne dzisiaj. Zespół baletowy Wielkiego Teatru stawia na klasykę: w jego repertuarze jest 30 przedstawień baletowych. Lecz z roku na rok najbardziej popularnym pozostaje „Dziadek do Orzechów”.

Kolejny szczebel rozwoju przechodzi białoruska opera. Przedstawienia Wielkiego Teatru idą przy wypełnionej widowni. Białorusini i goście republiki lubią oglądać spektakle operowe na otwartej przestrzeni – przed budynkiem teatru i obok ścian zamku w Mirze.

Teatralne życie Białorusi jest wypełnione jaskrawymi wydarzeniami festiwalowymi. Mistrzowie sceny przyjeżdżają do Białorusi, żeby poddać sądowi teatralnych działaczy i widzów swoje najlepsze utwory.

Od 1996 roku w Brześciu odbywa się Międzynarodowy Festiwal Teatralny „Biała Wieża”. W Witebsku w ramach Międzynarodowego Festiwalu Sztuki „Słowiański Bazar” odbywa się uwielbiany przez publiczność program „Spotkania teatralne”. Stolica przyjmuje Międzynarodowy Festiwal Sztuki Teatralnej „Panorama”, Międzynarodowy Festiwal Teatrów Studenckich „Teatralny Kufer”, Młodzieżowe Forum Sztuki Teatralnej „TEATR” w Mińsku, oraz Białoruski Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek.

Autor: Instytut INTL